فلسفه

بیایید یک بازی بکنیم. قواعد این بازی ساده است. فقط باید به این فکر کنیم که چه چیزی وجود دارد. من فهرستی از این چیزها را می‌نویسم و شما اگر مایل بودید پای همین متن نظر بدهید‌. آیا سنگ‌ها وجود دارند؟ رنگ‌ها چطور؟ کشورها؟ لایک‌ها؟ دوستی چه پس؟ خدا؟ آیا …

فرض کنیم یک دستت را دست داده‌ای. آیا هنوز هم خودت استی؟ خب، به گمانم جواب به این سوال خیلی شهودی است. پس بیایید این آزمایش ذهنی را غلیظ‌تر کنیم. اگر دو دستت را از دست بدهی، دست‌ها و پاهایت را، نصف بدن، کل بدن. آیا هنوز هم خودت خواهی بود؟ اگر یک جادوگرِ شریر را پیدا کنیم که بدن تو را با بدن یک انسان دیگر، یک کلاغ، یا یک درخت تعویض کند چه؟

سخت کوشی بر استعداد زمانی پیروز می‌شود که استعداد تلاش و سعی کافی به خرج ندهد. باورِ اینکه هوش و ذکاوت بر همه چیز پیروز می‌شود خیلی وسوسه برانگیز است. «اگر یک نابغه می‌بودم» جوابِ جادوییِ مطلوب به تمام چیزهایِ که تا حالا خواسته‌ایم است. اگر به چیزهای که می‌خواهیم …

اخیراً برای شمولیت در یک برنامۀ دانشگاهی، مجبور شدم گزارش دهم چه مضامینی را در دورۀ لیسانس در افغانستان خوانده‌ام. گزارشی تهیه کردم اما در این میان متوجه شدم که در چهار سال تحصیل در دانشکدۀ حقوق دانشگاه کابل، در هر سمستر، مضمون «ثقافت اسلامی» شامل برنامۀ درسی من بوده …